Wat is een traumaband?

 

Afwisseling tussen liefde en (emotionele) pijn maken je verslaafd en verward

Een traumaband ontstaat wanneer er in een relatie een voortdurende afwisseling is tussen (geveinsde) liefde, positieve aandacht, geborgenheid en diepe emotionele pijn. Dit veroorzaakt grote verwarring bij, in dit geval de partner van een narcist(e).

Maar het kan ook in kind -ouder, broer -zus, collega-baas of andere soorten relaties voorkomen. In dit artikel gaat over over de narcist en zijn/haar partner in een liefdesrelatie. En nogmaals, dit kan in alle soorten relaties spelen; werkrelaties, familierelaties, vriendschappen, arts-patient (of andersom), kortom; overal waar mensen een relatie met elkaar hebben.

Dit artikel is gericht op de liefdesrelatie.

Die verwarring die ik hierboven noem, verlamt en verblindt jou (niet letterlijk uiteraard, maar figuurlijk). Het zorgt ervoor dat je klem komt te zitten in een traumaband, vaak zonder dit te beseffen. En het is niet eenvoudig hier los van te komen.

Overal waar ‘zij’ of ‘haar’ staat kun je ‘hij’ of ‘hem’ lezen en gebruik ik in plaats van het woord ‘slachtoffer’ liever het woord doelwit of partner.

Too good to be true

In het begin van een relatie met een narcist lijkt de relatie een droom, zo mooi en intens. In die fase wordt de nieuwe partner helemaal ‘ingepalmd’ en op een voetstuk geplaatst door de narcist. Dit kan zowel mannen als vrouwen gebeuren. Intelligent en minder intelligent, hoogopgeleid en lager opgeleid.

Zo’n eerste fase kan weken en zelfs maanden duren waarbij het lijkt alsof het geluk voor beide niet op kan. Het is een euforische periode. Het doelwit vooral, krijgt het gevoel haar soulmate gevonden te hebben en wordt overladen met ‘liefde’, attenties, hulp, geborgenheid en aandacht. Vaak is de dosis aandacht overweldigend.

Daarbij speelt vaak ook een fysiek aspect, dat de verslaving intens sterk maakt: de sex met een narcist is in veel gevallen in de eerste fase bijzonder intens. Dierlijk intens. Terwijl je je later in de relatie steeds vaker niet meer dan een gebruiksvoorwerp voelt (en dit inderdaad ook echt bent). De “ik word als voorwerp gebruikt” fases worden dan in periodes weer afgewisseld met de intense sex en “liefde” en daarna degradeer je weer opnieuw tot speeltje. Het verlangen naar die lovebomb en hoover fases maakt en houdt jou letterlijk verslaafd. De traumaband is geboren.

Het euforische gevoel overvalt je. Veel mensen die dit overkomt beseffen dit niet, maar het is een vorm van hypnose of misschien nog beter gezegd: ‘onder invloed zijn’, als in je ‘high’ voelen.

En in het geval van een werkrelatie bijvoorbeeld, wordt het doelwit overladen met complimenten, vlijerij, voorgetrokken worden en privileges krijgen. Zij wordt op een voetstuk geplaatst door werkgever of collega. Ongemerkt wordt daardoor al een subtiele afstand gecreëerd van de rest van collega’s.

Dit is een eerste nauwelijks zichtbare stap richting het isoleren van het doelwit. Anderen voelen en zien dat ‘hij of zij’ voorgetrokken wordt, waardoor zij uit zichzelf een lichte afkeer krijgen van het doelwit, zonder dat ze hier de vinger op kan leggen. En dat is precies de bedoeling van de narcist. Hij/zij hoeft er bijna niets voor te doen en het valt niemand op dat het de narcist(e) is die dit veroorzaakt, niet het doelwit…

Terug naar de liefdesrelatie…

Het is bijna onwerkelijk zoveel liefde en/of aandacht de nieuwe partner dan ontvangt. Dit zijn overigens ook meteen de eerste alarmsignalen dat er iets niet goed zit.

Daarover in o.a. dit artikel over narcisten en liefde meer. Het voelt als een roes en ’too good to be true’. En dat is het dan ook…

Er bestaat een bekende quote hierover:

The devil doesn’t come dressed in a red cape and pointy horns. He comes as everything you’ve ever wished for…

De meeste mensen die dit overkomt zien niet, dat al die liefde, aandacht, ‘hulp, vleierij en aanbidding juist een enorme alarmbel is. Narcisten en sociopaten/psychopaten zijn meester toneelspelers en hypnotiseurs.

In de samenleving worden ze vaak gezien als charmant, sociaal, helpend en vaak ook succesvol, hoog op de professionele ladder. Ze kunnen hele groepen mensen en zélfs ervaren psychologen, artsen, advocaten voor de gek houden en bespelen.

Het zijn charmeurs en meesters in het nabootsen van menselijke emoties (ze spelen dit, maar voelen het niet). Bovendien kunnen narcisten andere mensen lezen/scannen als geen ander. Ze scannen elk micro signaal van jouw gedrag, je uitstraling, je lichaamstaal, de toon in je stem, de blik in je ogen en meer… hieruit halen ze snel jouw kwetsbare plekken. De dingen waarvoor je gevoelig bent, waar je een zwak voor hebt en ook waarmee je te kwetsen bent en te manipuleren.

Tegenstrijdig

Door deze roes raak je als nieuwe verliefde partner, snel (sneller dan normaal) en sterk emotioneel aan de narcistische partner gebonden. Veel mensen voelen zich dus een beetje gehypnotiseerd. En dat is eigenlijk ook wat er gebeurt. “Zo sterk en intens heb ik iets nog nooit gevoeld, ik kan amper volgen wat er met me gebeurt“. En die roes voelt jammer genoeg, ontzettend goed.

Helaas trappen veel mensen in de val, dat dat intense en overweldigende een teken moet zijn van ware liefde. In realiteit is dit juist een enorme alarmbel.

Zodra de narcist van de emotionele band met zijn ‘prooi’ is verzekerd, zodra zij haar partner vertrouwt, intens is gaan houden van hem, begint het subtiele misbruik…

Machtspelletjes beginnen, uittesten van grenzen, kleine leugens, triangulatie -verdeel en heers – of testen of je jaloers te maken bent, verwarren met tegenstrijdig of vaag gedrag, gaslighten, beloftes maken en niet nakomen en dan zien hoeveel je ‘pikt’. Het begin van de devaluatiefase.

De ‘liefde’ van de eerste fase wordt nu afgewisseld met verwarrende en pijnlijke signalen. Eerst nog subtiel, daarna steeds extremer. Die signalen zijn – niet te vatten – tegenstrijdig met het beeld en het gevoel dat je hebt van je liefdespartner. Dit is heel verwarrend als het jou overkomt. Dit is het begin van de verslaving en het vast raken in de traumaband.

Als de partner van je dromen, jou lange tijd intens overlaadt met ‘liefde, warmte en geborgenheid’, jou het gevoel geeft dat jij de liefde van zijn leven bent en bovendien doet alsof hij zich in jou inleeft en meeleeft, waardoor je veel persoonlijke dingen deelt, ontstaat er een diepe emotionele band. Dat wil zeggen, bij de nietsvermoedende partner. Dat is menselijk en normaal.

Wat echter niet normaal is, is de verborgen agenda en de gewetenloosheid van de narcist, die die band helemaal niet voelt. Wanneer na verloop van tijd die ‘liefde en aandacht’ steeds vaker worden afgewisseld met leugens, kwetsende opmerkingen, vernederingen, kwetsende ‘grapjes’, dubieus gedrag, vreemdgaan, manipulaties, intimidaties, gaslighting, raak je als partner compleet in de stress en in verwarring.

Verwarring

Je hebt het niet door; het gaat langzaam. Hoe het komt dat je het niet door hebt, lees je in dit artikel. Je denkt dat je je vergist. Je wilt proberen deze puzzel op te lossen. “Wat klopt” er niet? “Waarom doet hij ineens zo?”. “Wat heb ik verkeerd gedaan?”

De vragen die je jezelf gaat stellen, beginnen steeds vaker je gedachten beheersen en over te nemen, ook dat heb je niet door. Het gaat langzaam. Ineens voel je ook schuld -en schaamte gevoelens, zonder dat je begrijpt waarom.

Je weet dit dan nog niet, maar deze gevoelens projecteert de narcist op jou. Ze horen niet bij jou, ze zijn niet van jou maar dat weet je niet zolang je in deze relatie /dynamiek zit. Je voelt je vaak heel naar over jezelf. Alsof je iets heel ergs of doms gedaan hebt, maar je weet niet wat.  Narcisten geven jou dit gevoel en het laat je niet meer los. Dit maakt je onrustig en onzeker. Het put je uit.

Je zult steeds vaker proberen die liefde van het begin terug te vinden en een verklaring te vinden voor zijn gedrag. Gedrag dat jou inmens diep kwetst of verward en waarvan je niets begrijpt. Mensen die dit nog nooit is overkomen, kunnen zich niets voorstellen van de hel waarin iemand terecht komt.

Verslaving

Als partner zul je het misbruik en gedrag van je narcist (wat je dan nog niet als misbruik ziet) proberen te verklaren. Of je zoekt de schuld bij jezelf. Hier speelt de narcist bewust op in met valse beschuldigingen, suggestieve opmerkingen, ontkenningen (gaslighten), jou in onduidelijkheid laten, verdraaiingen, het slachtoffer spelen, projectie en nog veel meer tactieken. Hij beschuldigt je steeds weer, vaak heel subtiel, van dingen waar jij juist slachtoffer van bent.

Als een narcist je beschuldigt van vreemdgaan, betekent dit dat hij zelf vreemdgaat. Zo’n ‘beschuldiging’ kan hij héél subtiel brengen. Bijvoorbeeld “ik zag jou gister lopen met [naam man]. Dat zag er wel héél gezellig uit”… Dit lijkt een onschuldige opmerking, maar de toon waarop hij het zegt en de blik in zijn ogen, zeggen destemeer… Indirect beschuldigt hij jou van vreemdgaan, zonder dat hij dit letterlijk zegt. Hij weet jou het gevoel te geven dat jij schuldig bent. Voor je het weet, sta je jezelf te verantwoorden en zit je al in de verdedigende rol. Je voelt je al schuldig, naar en ‘betrapt’ op iets waar je helemaal niet schuldig aan bent. Jij krijgt daar veel last van. Hij niet, hij speelt met je en geniet daarvan. Een grotere mindf*ck bestaat er niet.

De narcist gaat zóver met manipuleren dat je als partner chronisch aan jezelf blijft twijfelen. Terwijl je voorheen misschien best een zelfverzekerd persoon bent geweest. Je raakt volledig in de war en vraagt je af waar die lieve inlevende man is gebleven. Je denkt dat het aan jou ligt.

Terug verlangen naar die mooie tijd is wat je gaat doen. En dat mooie, komt  in vlagen ook steeds weer terug. Maar steeds korter. Steeds als de narcist vermoedt dat je afstand wilt nemen, krijg je weer een dosis ‘liefde’. Een dosis pijn, een dosis liefde en weer terug. Dit maakt dat je “totally hooked” raakt. Het is het begin van een verslaving die steeds erger wordt en waarin je:

• steeds verder van jezelf verwijderd raakt
• je steeds meer op eieren gaat lopen
• in steeds grotere stress leeft
• angst ontwikkelt om willekeurig en elk moment gekwetst te raken
• dingen gaat zeggen en doen, die je vanuit je eigen normen en waarden nooit zou doen
• andere mensen begint te ontwijken
• steeds erg onrustig of bang bent
• anderen jou gaan ontwijken, omdat ze je gedrag niet begrijpen en jou niet meer herkennen
• anderen jou gaan ontwijken omdat de narcist leugens over je vertelt
• alle vertrouwen in jezelf en anderen kwijtraakt
• steeds minder energie hebt
• steeds minder van dingen kunt genieten
• je niet meer kunt concentreren op ‘normale’ dingen en dagtaken
• je gedachten alleen nog maar gaan over het gedrag van je partner
• hem/haar zelfs nog steeds blijft verdedigen
• gaat twijfelen aan je eigen of dé realiteit.

 

Verborgen misbruik

 

De cirkel van liefde en misbruik wordt steeds afgewisseld. Hierdoor blijft er hoop bij jou, maar ook uitputtende verwarring. En zo, blijft je vastzitten in de relatie en verslaafd. Een verslaving, net zo schadelijk als elke andere.

Je omgeving (familie, vrienden, collega’s) begrijpt niet wat er gebeurt en zal jou ook nooit begrijpen. Het misbruik vindt verborgen plaats; achter de schermen waar niemand het ziet. Door iemand die zo charmant en lief lijkt naar iedereen.

Niemand het begrijpt je en niemand zal vermoeden dat de naar de buitenwereld zo “leuke” partner in werkelijkheid aan een ernstig psychische stoornis lijdt. Een aandoening waarbij hij jou manipuleert, intimideert, pathologisch liegt, vreemdgaat, gaslight, jou uitput, respectloos gedrag vertoont, gewetenloos is en voor geen enkele logica vatbaar is.

Iemand waar geen enkel normaal rationeel gesprek mee mogelijk is (dat ontdek je pas in de devaluatie -en discardfase). Terwijl hij dit naar de buitenwereld wél kan of speelt. Dit maakt jou als partner machteloos en daardoor lijk jij voor de buitenwereld de ‘psychisch labiele’, terwijl het andersom is.

Ook als je je uiteindelijk bewust wordt dat je ernstig misbruikt wordt, is het bijna onmogelijk jouw gevoel hierin mee te krijgen. Ondanks dat je rationeel wel weet dat het foute boel is, is het (bijna) onmogelijk geworden je hier weer los van te maken.

De verwarring en schaamte over jezelf wordt steeds groter. “Hoe kan ik dit laten gebeuren? Waarom hou ik nog van hem, waarom kap ik er niet mee? Hoe komt het dat ik iemand liefheb, die me zo vernederd en misbruikt?”

Gedachtes hierover nemen volledig beslag van jou.

Het is een hel waarin je terecht bent gekomen, waarin je je partner niet meer snapt, maar ook de wereld én …jezelf niet meer. En om het nog lastiger te maken, waarin jij door bijna niemand begrepen of geloofd wordt.

 

Peptide Addiction

 

Bij kinderen en dieren werkt deze dynamiek dit precies zo. Kinderen die door hun ouders worden misbruikt (fysiek, seksueel of emotioneel) blijven onophoudelijk trouw aan hun ouders. Ze blijven verlangen naar dat sprankje liefde, dat ze misschien zo nu en dan ook nog ontvangen. Of erger, adoreren hen zelfs.

Bij (huis)dieren en mishandelende baasjes werk dit precies zo. Ook dieren blijven trouw en hopen op de kruimels ‘liefde’ die ze af en toe toch nog krijgen. Schrijnend om dit aan te zien en de gevolgen zijn groot.

Als jou dit overkomt, ben je dus niet gek. Je bent niet dom, noch zwak. Je bent terecht gekomen in een draaikolk waarin geen enkele logica meer geldt. Niets is meer normaal en alles werkt anders. Zelfs fysiek ben je verslaafd geraakt. Zie ook mijn artikel over “peptide addiction”.

Goed bedoelde tips en adviezen van vrienden zullen niet helpen en werken zelfs averechts. Zij denken allemaal vanuit een ‘normale’ wereld waarin normale regels gelden. En dit isoleert je; je vrienden en naasten begrijpen niet, waarom je niks met hun goed bedoelde adviezen kunt.

Je komt in een neerwaartse spiraal van isolatie, verwarring, schaamte en schuldgevoel. Je raakt niet alleen jezelf kwijt, maar ook je grip op de normale wereld en je vrienden of familie. Vaak zelfs ook je baan, je bedrijf, je geld en je interesse voor leuke dingen in het leven. Depressie ligt op de loer.

Onderzoek “The Rat Game” heeft ooit onderzocht hoe het kan dat iemand die langdurig in een misbruik situatie zit, hier niet van los kan komen.

 

The Rat Game

In a psychological experiment, you can take a bunch of lab rats, put them in a cage, and equip it with a button that delivers a treat when they push it. You know what happens: soon those rats will learn to push it like crazy.

Then alter the button so it sometimes delivers a painful electric shock instead of a treat. Those rats still keep pushing it. Then alter the button some more, so that it often delivers a painful electric shock instead of a treat. Those rats still keep pushing it.

Fix it so that pushing the button almost always delivers a painful shock. Ditto. Fix it so pushing the button always delivers a painful shock. Ditto. Long after pushing the button never delivers a treat, those rats keep pushing that button until it kills them. Now rats certainly don’t seek pain, so what’s the matter with these crazy rats?

But they aren’t crazy (at least not till near the end). Or codependent 😉 They are just normal rats in a perverted world that has gone upside-down on them. In that abnormal world, their normal behavior betrays them to the opposite of what they’re after. That’s because pushing the button delivered pleasure at first. If it had delivered pain at first, they’d stay away from it forever after, no matter how frequently you later set the button to deliver a treat. Even if they then accidentally discover that it sometimes delivers a treat, they will never intentionally touch it.

This is because nature hasn’t equipped their brain’s hard wiring (basic instincts) to accommodate such a situation. Therefore, once rats have LEARNED to associate something with pleasure, that’s it. It seems desirable forever after. Since such flip-flopping perversity never occurs in the natural world, their brains aren’t equipped to deal with it. Only perverted people change things so that a source of pleasure becomes a source of pain.

People react to the Rat Game the same way rats do.

*bron: http://narc-attack.blogspot.com/2008/03/rat-game.html

 

Ben je slachtoffer?

Ja, dat ben je. Als de vernederingen, leugens, manipulaties en intimidaties dus vanaf het begin zichtbaar waren geweest, had je je direct uit de voeten gemaakt. Zie ook het artikel over peptide addiction en hoe dit werkt. Dit maakt dit type misbruik zo gevaarlijk. Je bent misleid, verblind, gehypnotiseerd, verward en gemanipuleerd. Daarom ben je slachtoffer.

Belangrijk is geen slachtoffer te blijven. Belangrijk is dat je het heft weer in handen gaat nemen, moedige stappen gaat nemen en de traumaband zo snel mogelijk verbreekt. Hoe je dit doet kun je leren in de online cursus “Loskomen van de traumaband” /toxische relatie.

Je denkt afhankelijk te zijn geworden van je (ex)partner, maar dat is een illusie. Je bent niet afhankelijk en je bent niet machteloos, al lijkt het eerst wel zo.

 

Manipulatie

 

De afwisseling tussen manipulatie, intimidatie, gaslighting, leugens en bedrog en liefde, maakt dat al jouw aandacht en energie uitgaat naar je narcistische partner.

Zo blijft er geen enkele ruimte over om bij jezelf te komen. Je wordt in verwarring gebracht, je leven is onvoorspelbaar en ‘gevaarlijk’ geworden. Zo erg dat je voortdurend bent gericht op de ander. Het lukt je niet meer jezelf te zijn. Je gevoelswereld is een achtbaan en vol met tegenstrijdige gevoelens en gedachtes (cognitieve dissonantie). Je kunt soms ook helemaal niks meer voelen, bij dingen waar je vroeger helemaal voor warm liep.

Je stemt je continu af op je (ex)partner waarbij je straf probeert te voorkomen of de liefde terug wilt winnen, wat één grote verspilde moeite is. Er was namelijk niets wat je had kunnen doen om die straf te voorkomen. En die liefde was geen liefde. Het ligt niet aan jou; hoe mooi, intelligent, zorgzaam, perfect je ook was geweest.

 

Dans van aantrekken en afstoten

 

Het is een eindeloze dans van aantrekken en afstoten, beloning en straf en hel en hemel. De momenten van hemel en beloning worden steeds belangrijker voor je, zoals een drug die jou steeds weer die roes geeft. Die periodes geven je (tijdelijke) opluchting en hoop. En probeer je er alles aan te doen om dit te houden en je partner tevreden te houden. Het maakt je afhankelijk van de ‘buien’ van degene die jou misbruikt. En je raakt hierdoor steeds verder van jezelf verwijderd.

Er gebeurt dus echt iets iets in je hersenen die maken dat je afhankelijk /verslaafd raakt. Je weet dat de drug je ziek maakt en toch verlang je ernaar. Je krijgt steeds meer afkeer van jezelf, je zelfbeeld en je eigenwaarde raakt naar de ‘gallemiezen’.

 

Vast in het narcistische web

 

Dit is een sluipend proces. Voor je weet wat er gebeurt, zit je gevangen in het web van misbruik waaruit je niet meer loskomt. Je raakt ontregeld en in onbalans. Hoe jij je voelt is afhankelijk geworden van wat een ander doet. Dit heeft niets met intelligentie te maken. Zie ook de ‘Ratgame’. Het overkomt intelligente mensen en minder intelligente mensen. Mannen en vrouwen.

En als je je inmiddels bewust bent van wat er met je gebeurt, kan dit juist voor meer verwarring zorgen: je begrijpt zelf niet hoe het kan dat je hier niet uit los kunt maken. Je gaat je schamen dat je dit met je laat gebeuren. Nog meer voer voor zelfhaat. Precies de *bedoeling van de narcist, zo houdt hij de touwtjes in handen.

En deze intense gehechtheid wordt traumaband genoemd (traumabond in het engels).

 

Herstellen

 

Hoe moet je hier uitkomen?

• Bewustwording van wat er met je gebeurt is de eerste stap
• Volledig contact verbreken en fysieke afstand van de narcistische partner én zijn/haar omgeving is stap 2.
• Daarna volgt er een lange periode van afkicken waarin je nog vaak het gevoel dat je verlangt naar die partner moet zien te weerstaan en overwinnen
• Zelfzorg is een belangrijke
• Dan is het belangrijk met jezelf aan het werk te gaan om te herstellen van het misbruik. Maar ookje eigen patronen te gaan zien.
• Fysiek herstellen, want je bent behalve verward, ook uitgeput en ziek. Hierbij heb je professionele hulp nodig. Het is een diepgaand en langdurig proces.

Je kunt herstellen van narcistisch/psychologsich misbruik deels vergelijken met het afkicken van welke verslaving dan ook. Nadat je afstand hebt genomen van de narcist, ben je nog lange tijd in gevecht met jezelf. En eenmaal afgekickt, volgt er nog een heel proces van bewustwording, oude patronen afleren, omgaan met emoties, lezen van je emoties en nieuwe patronen leren. Hoe? Het online traject “Loskomen uit de traumaband” kan jou hierbij helpen.

* Een vraag die veel (ex)partners van narcisten bezig houdt, is die over het al dan niet ‘bewustzijn’ van narcisten over hun gedrag en wat ze aanrichten.

Ik denk daarover het volgende:
Sommige narcisten zijn zich absoluut bewust van wat ze doen en andere narcisten geheel niet. Een aantal zijn zich deels bewust, anderen bij vlagen; dan weer wel en dan weer niet. Het is hoe dan ook een schadelijk afweermechanisme, voor vooral naasten en de omgeving. Maar, bewust of niet; het maakt de gevolgen van het misbruik niet minder erg en het feit dat je jezelf hiertegen moet zien te beschermen.

Lukt het jou niet los te komen van deze traumaband? Doe dan het online traject “loskomen van de traumaband“.