Wat is Triangulatie? De Basisprincipes van deze Narcistische Tactiek

Triangulatie is een krachtige manipulatietechniek die vaak wordt gebruikt in persoonlijke relaties, zoals romantische relaties, vriendschappen en werksituaties. Het betekent dat iemand een derde partij betrekt in een relatie of conflict om de eigen positie te versterken en macht uit te oefenen over het slachtoffer of doelwit.

Deze tactiek kan verschillende vormen aannemen, zoals:

• Het bewust uitnodigen van een vriend of kennis om getuige te zijn van een discussie en deze persoon erbij betrekken om jouw positie te verzwakken (als jij het doelwit bent)
• Het onbewust inschakelen van collega’s om een mening te ondersteunen en zo jouw positie of reputatie te ondermijnen
• Het introduceren van een potentiële liefdesrivaal om bij jou jaloezie en onzekerheid te creëren

Hoewel triangulatie op het eerste gezicht onschuldig kan lijken, zijn de gevolgen voor het doelwit vaak erg ingrijpend en kunnen ze leiden tot ernstige beschadiging van het zelfvertrouwen en emotionele welzijn.

Opmerking: Overal waar ‘hij’, ‘hem’ of ‘zijn’ wordt gebruikt, kan dit worden vervangen door ‘zij’ of ‘haar’ als het een vrouwelijke narcist betreft.

Triangulatie als Wapen in Narcistisch Misbruik

Narcisten zijn meesters in het gebruik van triangulatie om hun slachtoffers te manipuleren en controle uit te oefenen. Het uiteindelijke doel is om jou te isoleren, buiten te sluiten en je onzeker en verward te maken, waardoor hun machtspositie wordt versterkt.

Triangulatie kan worden vergeleken met het eeuwenoude spreekwoord “verdeel en heers”. Volgens Wikipedia:

“Verdeel en heers is een tactiek waarbij de ene concurrent meer rechten krijgt dan de andere. De ene concurrent wordt onderworpen, terwijl de andere als bondgenoot wordt gehouden. Hierdoor zal er nooit vriendschap ontstaan tussen hen beiden en hoeft de derde partij, die deze tactiek gebruikt, niet te vrezen dat de eerste twee samen tegen hem zullen optreden.”

Hoewel triangulatie niet alleen over vreemdgaan gaat, is het betrekken van een derde persoon in je liefdesrelatie tegen jouw wil of zonder jouw medeweten wel een veelvoorkomende en bijzonder pijnlijke vorm. In dit artikel richten we ons specifiek op deze vorm van triangulatie.

De Fasen van Triangulatie in Narcistische Relaties: Herken het Patroon

Triangulatie door narcisten volgt vaak een voorspelbaar patroon dat begint met lovebombing:

1. Intense Aandacht en Lovebombing

De narcist overlaadt jou in het begin met complimenten, liefde en exclusieve aandacht. Je wordt op een voetstuk geplaatst als de belangrijkste persoon in zijn leven en voelt je intens geliefd en gewaardeerd.

2. Verschuiving van Aandacht

Zodra jij emotioneel gebonden en verliefd bent, begint de narcist dezelfde aandacht en ‘liefde’ aan een ander te geven. Dit kan openlijk of subtiel gebeuren, maar het doel is hetzelfde: jou uit balans brengen.

3. Opwekken van Jaloezie en Onzekerheid

Je merkt dat er iets niet klopt. De narcist geeft plotseling meer aandacht aan een derde persoon en gedraagt zich koel of afstandelijk naar jou. Misschien weet je niet zeker of er een derde persoon is, maar je zult je dat zeker af gaan vragen en dat is meestal terecht. Wanneer je hem hiermee confronteert, beschuldigt hij je mogelijk van jaloezie of paranoia.

4. Controle en Machtsdynamiek

Door jou jaloers en onzeker te maken, vergroot de narcist zijn macht en controle over jou. Je verlangt wanhopig naar de situatie zoals die in het begin was en doet er alles aan om zijn aandacht en liefde terug te winnen, waardoor je steeds dieper in een cyclus van emotionele afhankelijkheid belandt.

De Emotionele en Psychologische Impact van Triangulatie

Triangulatie kan verwoestende gevolgen hebben voor het slachtoffer/doelwit:

• Chronische onzekerheid: Je begint te twijfelen aan je eigen waarde, aantrekkelijkheid en wat je te bieden hebt in de relatie
• Intense jaloezie: Gevoelens van jaloezie worden bewust opgewekt door de narcist, waardoor je je schaamte en schuld kunt voelen
• Cognitieve dissonantie: Je begrijpt niet waarom de narcist zo drastisch verandert en voelt je verward en gedesoriënteerd en tegelijk ben je nog steeds gek op hem of haar
• Emotionele afhankelijkheid: Je wordt steeds afhankelijker van de narcist in de hoop de situatie te verbeteren en de oorspronkelijke relatie te herstellen
• Chronische stress en angst: De voortdurende onzekerheid en emotionele manipulatie leiden tot aanhoudende stress, wat fysieke en mentale gezondheidsproblemen kan veroorzaken

Veel slachtoffers beschrijven triangulatie als een van de meest pijnlijke aspecten van narcistisch misbruik, omdat het diep raakt aan onze fundamentele behoefte aan veiligheid en verbinding in relaties.

Praktische Strategieën om Jezelf te Beschermen tegen Triangulatie

Herken de Manipulatietactieken

Wees je bewust van de specifieke technieken die narcisten gebruiken. Kennis is macht; door triangulatie te herkennen, neem je de eerste stap om je ertegen te beschermen.

Stel Duidelijke Grenzen

Blijf rationeel en stel duidelijke grenzen aan wat je wel en niet accepteert in een relatie. Niet alleen in woorden, maar vooral in je gedrag. Als je grenzen worden overschreden, handel dan consequent.

Zoek Betrouwbare Ondersteuning

Praat met vertrouwde vrienden, familie of een professional over je situatie. Externe perspectieven kunnen helpen om de manipulatie te doorzien en je emotionele welzijn te ondersteunen.

Vertrouw op je Intuïtie

Luister naar je innerlijke stem en neem je gevoelens serieus. Als iets niet goed voelt, is er waarschijnlijk een goede reden voor. Narcisten zullen proberen je intuïtie te ondermijnen door gaslighting.

Overweeg Professionele Hulp

Overweeg therapie of counseling om de emotionele schade van narcistisch misbruik te verwerken en gezonde relatiepatronen te ontwikkelen.

Neem Afstand als Nodig

Als de situatie niet verbetert en de manipulatie aanhoudt, overweeg dan zeker om emotionele of zelfs ook fysieke afstand te nemen voor je eigen welzijn en herstel. Soms is 100% no-contact de enige effectieve strategie.

Triangulatie in Verschillende Contexten: Herken de Signalen

Triangulatie beperkt zich niet tot romantische relaties. Het kan voorkomen in verschillende sociale contexten:

Werkgerelateerde Triangulatie

Een manager, teamleider of collega betrekt een andere werknemer bij een conflict met jou, (al dan niet met jou mede weten) wat leidt tot roddels, misverstanden en een toxische werkomgeving.

Ouder-Kind Triangulatie

Een ouder betrekt haar of zijn kind bij problemen met de andere ouder, wat het kind belast met ongepaste verantwoordelijkheden en loyaliteitsconflicten veroorzaakt.

Vriendschapstriangulatie

Een vriend betrekt een derde persoon bij een conflict of creëert rivaliteit tussen vrienden, waardoor misverstanden en spanningen ontstaan in de vriendenkring.

Triangulatie kan dus in verschillende relaties voorkomen en heeft vaak negatieve gevolgen voor iedereen. Het is belangrijk om deze manipulatieve tactiek tijdig te herkennen en er effectief mee om te gaan.

Tot Slot: Doorbreek de Cyclus van Narcistische Triangulatie

Triangulatie is een krachtige manipulatietechniek die narcisten gebruiken om controle en macht uit te oefenen. Het kan leiden tot intense gevoelens van jaloezie, onzekerheid en verwarring die je zelfbeeld en emotionele welzijn ernstig kunnen beschadigen.

Het is essentieel om deze tactieken te herkennen en jezelf te beschermen door grenzen te stellen, je intuïtie te vertrouwen en steun te zoeken bij mensen die het beste met je voor hebben.

Onthoud dat dit gedrag niet past bij een gezonde, gelijkwaardige relatie gebaseerd op wederzijds respect en vertrouwen. Het is belangrijk om voor jezelf op te komen en, indien nodig, afstand te nemen om je welzijn en herstel te waarborgen.

Je verdient een relatie waarin je gewaardeerd wordt om wie je bent, niet een waarin je constant moet strijden voor liefde en respect.

Veelgestelde Vragen (FAQ)

Wat is het verschil tussen normale jaloezie en triangulatie?

Normale jaloezie kan spontaan ontstaan in relaties, terwijl triangulatie een bewuste manipulatietechniek is waarbij een derde partij wordt betrokken om opzettelijk jaloezie op te wekken. Het belangrijke verschil is de intentie: bij triangulatie is het doel om controle uit te oefenen.

Kan een narcist veranderen en stoppen met triangulatie?

Hoewel mensen kunnen veranderen, is het zeldzaam of uitgesloten dat narcisten hun manipulatieve gedrag volledig opgeven zonder intensieve professionele hulp en sterke intrinsieke motivatie. Hoop er niet op, dat is vrijwel altijd verspilde energie en kostbare tijd. Focus daarom alleen nog op je eigen grenzen en welzijn.

Hoe kan ik onderscheid maken tussen toeval en bewuste triangulatie?

Let op patronen en timing: als de derde partij consequent wordt geïntroduceerd tijdens conflicten of wanneer jij kwetsbaar bent, is dit waarschijnlijk geen toeval. Vertrouw op je intuïtie en let op hoe je je voelt in deze situaties.

Wat kan ik doen als ik merkt dat ik zelf wordt gebruikt voor triangulatie?

Als je vermoedt dat je wordt gebruikt om iemand anders jaloers te maken of te manipuleren, stel dan duidelijke grenzen en weiger deel te nemen aan dit spel. Overweeg om beide partijen over je zorgen te informeren als dit veilig voelt.

Kan triangulatie traumatische gevolgen hebben?

Ja, langdurige blootstelling aan triangulatie en andere vormen van narcistisch misbruik kan leiden tot traumatische stress, C-PTSS (Complexe Post-Traumatische Stress Stoornis) en langdurige problemen met vertrouwen en intimiteit in relaties.