Wat is Word Salad en Hoe Werkt Het?

Officieel wordt de term in de psychiatrie gedefinieerd als “een wirwar van onsamenhangende spraak zoals die wel wordt waargenomen bij schizofrenie” en ook bij patiënten die lijden aan vormen van dementie. In die gevallen gebruiken mensen die lijden aan deze ziektes niet bewust word salad.

Een narcist echter zet de word salad-techniek volledig bewust in. Weliswaar is het een afweermechanisme dat automatisch bij de narcist actief wordt zodra hij wordt aangesproken op zaken waarop hij niet aangesproken wenst te worden (liegen, bedriegen, manipuleren, etc.), maar evengoed weet de narcist dat hij onzin praat terwijl jij een volwassen, gelijkwaardig gesprek probeert te voeren.

Het is onder andere een manier voor narcisten om:

• Nergens op aangesproken te kunnen worden
• Jou te verwarren en uit te putten
• De aandacht af te leiden van het eigenlijke gespreksonderwerp
• Hun werkelijke gedrag te verhullen

Deze bizarre, onlogische reacties raken kant noch wal in het gesprek dat jij denkt te voeren met je narcistische partner, familielid, collega of kennis.

Opmerking: Voor de leesbaarheid gebruik ik ook hier weer de “hij”-vorm als ik het heb over de narcist. Maar dit kan net zo goed omgezet worden naar ‘zij’ wanneer het om een vrouwelijke narcist gaat en een mannelijk doelwit.

Herkenbare Vormen van Word Salad

1. Nonsens en Onlogica

Word salad is in essentie een uitstoot van lege, inhoudsloze nonsensreacties op zaken die jij in een gesprek met de narcist probeert aan te geven of vraagt. Soms lijken die reacties (denk jij in eerste instantie) wel in te gaan op je vraag of verhaal, maar je merkt gaandeweg dat het absoluut geen antwoord is of aansluit op wat je vertelt of aan hem vraagt.

Je voelt het direct:

• Je raakt ineens uit balans
• Je voelt je onbegrepen
• Je raakt gefrustreerd
• Je gaat je nog meer inzetten om het nog eens extra goed te verwoorden

Een duidelijk signaal is dat je de uren of zelfs dagen na zo’n gesprek steeds die ‘conversatie’ in je hoofd blijft herhalen, in een poging het te begrijpen of om te oefenen hoe je het die ander nog eens kunt uitleggen.

2. Tegenstrijdigheid en Ontkenning

Word salad kenmerkt zich ook door 180 graden tegenstrijdige uitspraken. De narcist zegt bijvoorbeeld dat hij zijn mobiel niet bij zich heeft, terwijl hij voor jouw neus staat te whatsappen. Of de klassieke ontkenning: “Dit heb ik nooit gezegd”, terwijl hij dit 1 minuut geleden nog duidelijk uitsprak.

Dit gebeurt in fracties van seconden. Geen weldenkend, logisch mens weet hoe hiermee om te gaan. Het brengt je van je stuk en leidt jou af van het onderwerp waar jij het over wilt hebben.

Waarom Gebruikt de Narcist Word Salad?

Sabotage van een Integer Gesprek

Het primaire doel is jou van het daadwerkelijke onderwerp af te leiden en te verstrikken in zijn onlogische web. Hiermee werkt de narcist zich onder elke mogelijke verantwoording of aanspraak uit.

Al jouw energie gaat zitten in het gesprek weer recht proberen te trekken en hem nog beter uit te leggen wat je bedoelt. Je krijgt het gevoel hem de basis-van-de-basis normale logica uit te moeten leggen en raakt daar al verward van.

Deze manoeuvres zijn bewust ingezet om:

• Niet normaal/volwassen/gelijkwaardig of integer aan dit gesprek mee te doen
• Jou uit te putten en te verwarren
• Jouw aandacht af te leiden van het onderwerp waarover jij het met hem wilt hebben
• Je het onmogelijk te maken hem ergens op aan te spreken
• Jou de erkenning van jouw gevoel of mening te ontnemen

Narcisten Willen Geen Gelijkwaardigheid

Narcisten willen winnen, ze zijn continu in competitie. Gesprekken met narcisten gaan altijd (onderhuids) over winnen. Wie ‘wint’ het gesprek? Alles is een competitie voor de narcist.

Zij voeren nooit een integer, open, gelijkwaardig gesprek. Nooit (ook niet als het zo overkomt)!

Tenzij er voor hen met ‘openheid’ iets te behalen of te winnen valt. Dus mocht een narcist toevallig wel eens ergens ‘open of eerlijk’ over zijn, dan zit daar altijd wat achter: eigen belang en een achterliggend motief.

De Waarheid en Logica Overboord Gooien

Het doel van word salad is dat jij uit frustratie of vermoeidheid uiteindelijk maar toegeeft aan zijn bizarre ‘realiteit’. Je wordt murw gemanipuleerd net zolang jij, uit vermoeidheid of moedeloosheid, maar toegeeft aan zijn irrationele wereld.

Je ervaart langzaam dat logica van jouw kant geen enkel nut heeft. Zelfs 1 + 1 = geen 2 meer (“Of ben je nou écht zo dom dat je denkt dat 1 plus 1 twee is?”, dát is de houding van de narcist).

Hoe Word Salad Je Beïnvloedt

Shockeren en Provoceren

Een andere word salad-techniek is: een ‘out of the blue’ uitspatting van shockerende woorden die jou écht van je stuk brengen. Totaal onverwacht krijg je een van-je-stuk-brengende uitspatting van woorden in dreigende toon, als reactie op een normale, goedbedoelde vraag of opmerking.

Deze woorden kunnen:

• Je shockeren en duizelig maken
• Een onbestemde dreiging uitstralen
• Je onrustig en bang maken
• Je het gevoel geven dat je je niet kunt weren

De Word Salad Puzzel Neemt Beslag van Al Je Denken

Het gesprek speelt zich daarna nog in eindeloze loops in jouw hoofd af. Je kunt het niet of lastig loslaten. Je raakt vermoeider, onzekerder en gefrustreerder.

De gevolgen van de word salad manipulatietechniek zijn verstrekkend:

• Je komt geen steek verder, maar zakt steeds dieper weg
• Je komt niet meer goed toe aan je dagelijkse taken
• Je concentratie is weg
• Je twijfelt aan jezelf en je waarnemingen

De narcist daarentegen heeft bereikt wat hij wilde en maakt zich nergens meer druk over. Hij vindt jouw worsteling, frustratie, vermoeidheid en twijfel heerlijk – dit is allemaal narcistische voeding voor hem.

Menselijkheid vs Narcisme

Je wilt iets begrijpen, je wilt hem begrijpen en je wilt dat hij jou begrijpt. Onopgeloste puzzels blijven in je brein altijd vragen om een oplossing… Maar je zoekt een oplossing die in de wereld met een narcist niet bestaat.

Er zit helaas geen logische verklaring achter, behalve dat hij de boel bewust saboteert en jou bewust frustreert. Als normaal mens kun je moeilijk geloven dat iemand dit écht bewust doet, maar je dealt hier met een ernstige psychiatrische aandoening.

Isolatie en Vervreemding

Word salad-gesprekken, samen met andere manipulatietechnieken, halen je focus en aandacht voor normale dingen weg. Je werk, studie, sociale contacten, en hobby’s raken ondergesneeuwd.

Het feit dat de narcist in de buitenwereld met anderen direct weer ‘normale’ conversaties voert, maakt ook nog dat niemand jouw ervaring zal geloven of begrijpen. Je raakt steeds verder geïsoleerd en vervreemd van je eigen omgeving, omdat:

• Anderen zijn waanzin niet zien
• Jouw pogingen om uit te leggen wat je meemaakt op onbegrip stuiten
• De narcist je beschuldigt van dingen die hij zelf doet (projectie en blameshifting)

Doen Narcisten Dit Bewust?

Mijn ervaring met verschillende typen narcisten (mannelijk en vrouwelijk) is dat ze deze techniek zowel bewust als onbewust inzetten. Dat lijkt tegenstrijdig, maar zo zie ik het:

Bewust: Narcisten zijn prima tot logische gesprekken in staat en zetten word salad pas in zodra ze voelen dat een gesprek een kant opgaat die hen niet aanstaat, of als ze aanvoelen dat ze het gesprek niet zullen ‘winnen’.

Onbewust: Deze manipulatietechnieken, zoals word salad, gebruiken ze al hun leven lang en het is een ingeslepen gewoonte geworden – zoals een ervaren automobilist automatisch schakelt zonder er bewust bij na te denken. Het is een automatisme geworden en in die zin dus ook onbewust.

Overzicht van Manipulatietechnieken in Word Salad

1. Compleet Gebrek aan Logica

Doel: Jou verwarren, frustreren, uitputten en machteloos maken.

2. Oneindig Herhalende ‘Gesprek-Loops’

Doel: Jou uitputten, verwarren, machteloos maken, jou dwingen je ‘over te geven’. En voor hemzelf: nergens verantwoording voor hoeven nemen.

3. Generalisaties

(“Je bent altijd zo…”, “Jij zegt altijd…”, “Jij doet nooit eens…”, “Iedereen zegt dat…”)
Doel: Jou niet zien/erkennen, je waardeloos of dom laten voelen.

4. Projectie en Blameshifting

Doel: Alle verantwoordelijkheid ontlopen, afleiden, jou in de verdedigingsstand dwingen.

5. Vervreemding van Je Omgeving

Doel: Zorgen dat anderen jou niet begrijpen of geloven, zodat jij de ‘dubieuze’ bent in hun ogen.

6. Ontkenning en Gaslighting

Doel: Jou laten twijfelen aan de realiteit.

Wat Kun Je Doen als Je in een Word Salad Gesprek Verstrikt Raakt?

Het enige wat je effectief kunt doen, is direct het ‘spelletje’ van word salad doorzien en niet meespelen:

• Uit de ‘conversatie’ (word salad is geen conversatie) stappen en weggaan
• Geen toegang meer tot je geven
• Hem/haar blokkeren
• Niet meedoen en geen ‘brandstof’ meer geven voor deze mindfuck

Voor de gevorderden: een koekje van eigen deeg teruggeven, maar alleen kort en krachtig waarna je je direct terugtrekt uit het ‘gesprek’.

Kortom: verspil je kostbare tijd en energie er niet dit ‘word salad moeras’, want het brengt je niets meer dan frustratie en energieverlies.

Veelgestelde Vragen over Word Salad

Kan iemand die geen narcist is ook word salad gebruiken?

Hoewel de techniek vooral wordt geassocieerd met narcistische persoonlijkheidsstoornis, kunnen ook mensen met andere persoonlijkheidsstoornissen zoals borderline of antisociale persoonlijkheidsstoornis vergelijkbare communicatiepatronen vertonen. Het bewuste gebruik om te manipuleren is echter kenmerkend voor narcisme.

Hoe verschilt word salad bij narcisme van word salad bij andere aandoeningen?

Bij aandoeningen zoals schizofrenie of dementie is word salad het gevolg van cognitieve problemen en geen bewuste manipulatietechniek. De persoon heeft geen controle over de onsamenhangende spraak en wil niet manipuleren.

Kun je een narcist leren ‘normaal’ te communiceren?

Nee, het manipulatieve gedrag is een kerneigenschap van narcisme. Een narcist heeft geen interesse in eerlijke communicatie, maar wil winnen, domineren en controle behouden. Therapie kan soms helpen, maar alleen als de narcist zelf gemotiveerd is om te veranderen (wat zeldzaam is). En bovendien; hij/zij is prima in staat tot normale conversaties, dus dat hoef je hem of haar niet te ‘leren’.

Hoe herken je het verschil tussen een verward gesprek en narcistische word salad?

Bij normale verwarring of miscommunicatie zijn beide partijen bereid om te verduidelijken en naar begrip te streven. Bij word salad is er een duidelijke asymmetrie: jij probeert oprecht te communiceren, terwijl de narcist bewust verwarring creëert en nooit meegaat in het zoeken naar echte oplossingen.