Wat is Word Salad?

Word salad (in Nederland soms ook woordsoep genoemd) is een manipulatietechniek die (onder andere) narcisten inzetten met als bewust doel jou te frustreren, uit te putten en te verwarren in gekmakende discussies die kant noch wal raken.

Officieel wordt de term in de psychiatrie gedefinieerd als “een wirwar van onsamenhangende spraak zoals die wel wordt waargenomen bij schizofrenie” en ook bij patiënten die lijden aan vormen van dementie. In dit geval gebruiken mensen die lijden aan deze ziektes niet bewust word salad.

Een narcist echter zet de word salad-techniek bewust in. Weliswaar is het een afweermechanisme dat automatisch bij de narcist actief wordt zodra hij wordt aangesproken op zaken waarop hij niet aangesproken wenst te worden (liegen, bedriegen, manipuleren, etc.), maar evengoed weet de narcist dat hij onzin praat terwijl jij een volwassen, gelijkwaardig gesprek probeert te voeren.

Het is onder andere een manier voor hen om nergens op aangesproken te kunnen worden. Het is een bizarre, onlogische reactie die kant noch wal raakt in het gesprek dat jij denkt te voeren met je narcistische partner, zus, oom, collega, buurman, moeder… wie het dan ook is.

---

Opmerking: Voor de leesbaarheid gebruik ik ook hier weer de “hij”-vorm als ik het heb over de narcist. Maar dit kan net zo goed omgezet worden naar ‘zij’ wanneer het om een vrouwelijke narcist gaat en een mannelijk doelwit.

---

Inhoud

• Wat is Word Salad?
• Nonsense Onlogica
• Tegenstrijdigheid
• Waarom Gebruikt de Narcist Word Salad?
• Sabotage van een Integer Gesprek
• Narcisten Willen Geen Gelijkwaardigheid noch Eerlijkheid
• Hij Wil dat Jij de Waarheid en Alle Logica Overboord Gooit
• Shockeren en Provoceren
• Don’t Play the Game…
• Dit is Nooit Gebeurd…
• De Word Salad Puzzel Neemt Beslag van al je Denken
• Menselijkheid vs Narcisme
• Anderen Zien het Niet…
• Blameshifting
• Doen Narcisten dit Bewust?
• Op een Rij de Verschillende Manipulatietechnieken die in Word Salad Verweven Zitten
• Wat Kun je Doen als je in een Word Salad Gesprek Verstrikt Raakt?

Wat is Word Salad?

Word salad is niets meer dan een uitstoot van lege, inhoudsloze nonsensreacties op zaken die jij in een gesprek met de narcist probeert aan te geven of vraagt. Een rare, onsamenhangende reactie. Woorden en zinnen waarin nul-komma-nul logica zit.

Nonsense Onlogica

Soms lijken die reacties (denk jij in eerste instantie) wel in te gaan op je vraag of verhaal, maar je merkt gaandeweg dat het absoluut geen antwoord is of aansluit op wat je vertelt of aan hem vraagt. Je voelt het direct; je raakt ineens uit balans. Je raakt gefrustreerd, je denkt dat hij of zij je niet begrijpt, je voelt je onbegrepen en je gaat je nog meer inzetten om het nog eens extra goed te verwoorden. Want als reactie krijg jij een mix van willekeurige woorden die nergens op slaan. Een ander signaal is dat je de uren of zelfs dagen daarna steeds die ‘conversatie’ in je hoofd blijft herhalen, om het te begrijpen of in een poging te oefenen om het die ander nog eens uit te leggen…

Word salad wordt in onderstaande video geweldig uitgelegd door Richard Grannon (Engelse narcismespecialist). Wat ik er wel bij wil zeggen is dat word salad niet alleen door de covert (verborgen/kwetsbare) narcist wordt gebruikt, zoals Grannon hier zegt. Word salad wordt wel degelijk ook ingezet door de grandioze, openlijke narcist, als hij in het nauw wordt gedreven (voor zijn gevoel).

Als nodig kun je onder de video de Nederlandse ondertiteling aanzetten:

Je raakt door word salad-manipulaties compleet van je stuk en gefrustreerd. En velen hebben niet door dat ze “ge-word-salad” worden. Ook ik constateer zelfs nu nog wel eens pas later, dan tijdens de conversatie zelf, dat ik in een word salad “gesprek” terecht ben gekomen. Ineens merk ik het later pas aan de reactie en het effect in mijn hoofd of lichaam. En dan weet ik weer hoe laat het was. Zo verwarrend is het.

Je gaat nog eens uitleggen wat je bedoelt… je probeert het in andere bewoordingen. En nog eens, en nog eens. En nog eens… En, je raadt het al, nóg eens om vervolgens geen steek verder te komen. De narcists reactie is niet meer dan het uitspuwen van willekeurige of flabbergastende woorden, die lijken in te gaan op wat jij zegt, maar waarop je niet normaal kunt reageren. Of die geheel niet ingaan op wat jij zegt. Je krijgt het gevoel met een peuter te praten die basisbegrippen nog niet kent of de inhoud van wat je zegt niet begrijpt. Reacties waar jij je wenkbrauwen van optrekt en het welbekende ‘Huh??’-gevoel krijgt, maar dan niet zo onschuldig.

Tegenstrijdigheid

Word salad is ook 180 graden tegenstrijdige dingen zeggen en doen. De narcist zegt bijvoorbeeld dat hij zijn mobiel niet bij zich heeft, terwijl hij voor jouw neus staat te whatsappen op een toon die zegt dat jij gek bent (even ter illustratie). En een andere klassieker: “Dit heb ik nooit gezegd”, terwijl hij dit 1 minuut geleden nog duidelijk uitsprak. Dit is één vorm van word salad en het gebeurt in fracties van seconden. Niemand kan hier iets mee; geen weldenkend logisch mens weet hoe hij of zij hiermee om moet gaan. Het brengt je van je stuk en leidt jou af van het onderwerp waar jij het over wilt hebben, en de meeste mensen hebben niet in de gaten wat er gebeurt.

Waarom Gebruikt de Narcist Word Salad?

Om jou van het daadwerkelijke onderwerp af te leiden en jou steeds meer te verstrikken in zijn onlogische web. Om zich onder elke mogelijke verantwoording of aanspraak uit te werken. Al jouw energie gaat nu zitten in het gesprek weer recht proberen te trekken, hem nog beter uit te leggen wat je bedoelt. Je krijgt het gevoel hem de basis-van-de-basis-van-de-basis normale logica uit te moeten leggen en je raakt daar al verward van. Je merkt dat je uitleg, hoe duidelijk en basic ook, geen effect heeft. Dit zijn allemaal manoeuvres van de narcist om niet normaal/volwassen/gelijkwaardig of integer aan dit gesprek mee te doen. Het is bedoeld om je uit te putten en te verwarren en jouw aandacht af te leiden van het onderwerp waarover jij het met hem wilt hebben.

Het doel is het jou onmogelijk maken hem ergens op aan te spreken, hem zijn verantwoording te laten nemen of jou de erkenning van jouw gevoel of mening te ontnemen. Erkenning zul je nooit krijgen voor wat je legitiem aankaart, uitlegt, vindt of vraagt. Word salad put je uit, je raakt in verwarring, het trekt je uit balans. Je focus wordt weggetrokken van waar jij het over wilt hebben met hem.

Je (her)kent dit soort gebrabbel (nog) niet, je weet ook niet hoe je hierop moet reageren. Geen enkele gezonde, integere volwassene communiceert zo namelijk. Niemand met gezond verstand is hierop voorbereid. Omdat je denkt dat je een intelligente volwassene voor je hebt, krijg jij maar niet op een rijtje dat dit niet zo is. Er ontstaat cognitieve dissonantie in jouw hoofd.

Omdat je iets nuttigs wilt halen uit het gesprek (erkenning, begrip, een verklaring of oplossing ergens voor) blijf jij de narcist uitleggen wat je bedoelt. Of je gaat vragen naar de bedoeling van zijn vreemde reacties, zonder resultaat. Het is alsof je tegen een baviaan praat.

Je begrijpt niks van de tegenstrijdigheden, halve waarheden, leugens, verdraaiingen en irrationele, uit de lucht gegrepen zinnen. Je begint je hoofd erover te breken. Er is op geen enkele manier een logisch gesprek mogelijk als de narcist in word salad-taal begint te brabbelen.

Het gevolg is dat jij tot in het belachelijke, tot in de basis-basis BASIS aan hem uit blijft leggen wat je bedoelt, of hem terug probeert te brengen naar waar het gesprek daadwerkelijk om gaat. Tot groot genoegen van de narcist, want dit is één grote toevoer van narcistische voeding voor hem.

Sabotage van een Integer Gesprek

Hij weet namelijk wel dat jij een logisch normaal gesprek probeert te voeren. Hij weet wel dat jij eerlijk bent en met hem tot een oplossing probeert te komen (zoals gezonde volwassen mensen doen). Maar hij wil helemaal geen oprechtheid, hij wil geen gelijkwaardigheid en hij heeft geen zin in dit gesprek. Jouw gevoel is totaal onbelangrijk voor hem. Dus saboteert hij het bewust. Hij kan het gesprek of de discussie op een logische manier niet ‘winnen’, dus gebruikt hij word salad om al je pogingen te saboteren en jou tot opgeven te dwingen.

Behalve dat dit uitputtend is, heeft het nog een doel; namelijk jou laten voelen dat jouw gevoel, jouw mening, ervaring of vraag geen enkele waarde voor hem heeft. 0,0 waarde om precies te zijn! Dit is héél moeilijk te bevatten voor de meeste partners van, kinderen van, naasten van… etc. Maar het is een harde realiteit die je onder ogen móet komen (wil je hier los van komen en herstellen).

Gevolg: je voelt je behalve gefrustreerd en verward ook nog gedegradeerd, waardeloos, niet gehoord. Je voelt je belachelijk gemaakt, alsof jij degene bent die ‘van Lotje is getikt’. Want dat gevoel geeft hij jou er gratis bij. In word salad-gesprekken komt de toon van ‘jij bent gek’ er namelijk nog bij. Dat wordt jou erbij aangepraat. En is het niet direct in woorden, dan is het wel in de toon waarop hij dingen zegt of de blik die hij naar je werpt, de houding die hij aanneemt.

Narcisten Willen Geen Gelijkwaardigheid noch Eerlijkheid

Narcisten willen winnen, ze zijn continu in competitie.

Gesprekken met narcisten gaan altijd (onderhuids) over winnen. Wie ‘wint’ het gesprek? Alles is een competitie voor de narcist. Zij voeren nooit een integer, open, gelijkwaardig gesprek. Nooit! Never ever. Onthoud dat maar.

Tenzij er voor hem met ‘openheid’ iets te behalen of te winnen valt (daar heb je weer dat winnen en het eigen belang). Dus mocht een narcist toevallig wel eens ergens ‘open of eerlijk’ over zijn, dan zit daar altijd wat achter: eigen belang en een achterliggend motief.

Hij Wil dat Jij de Waarheid en Alle Logica Overboord Gooit

Het doel is dat jij uit frustratie of vermoeidheid uiteindelijk maar toegeeft aan zijn bizarre ‘realiteit’. Je wordt murw gemanipuleerd net zolang jij, uit vermoeidheid of moedeloosheid, maar toegeeft aan zijn irrationele wereld. Dat je dit uit frustratie en vermoeidheid dan maar doet, geeft jou nog eens een extra ‘zwak’ gevoel over jezelf.

Je ervaart langzaam dat logica van jouw kant geen enkel nut heeft. Zelfs 1 + 1 = geen 2 meer (“Of ben je nou écht zo dom dat je denkt dat 1 plus 1 twee is?”, is de toon van de narcist).

Is het echt zó bizar? Ja, het is echt zo bizar.

Steeds probeer jij duidelijk te maken wat je bedoelt. Je raakt in een eindeloze herhalende loop. Dit is een normale menselijke reactie van jouw kant op niet te begrijpen abnormaal gedrag. Steeds meer breek jij je hoofd om zijn krankzinnige woordgebruik helder te krijgen. En je blijft maar denken dat hij je niet begrijpt.

Word salad is alsof jij Nederlands met hem praat en hij willekeurige Chinese woorden naar je terug ‘gooit’. Dat “teruggooien van woorden” is het ook. Niks meer, niks minder. Hij spuwt er een stoot woorden uit die niets met het gesprek te maken hebben, maar het lijkt heel wat… en daarmee verblindt hij jou.

Hieronder nog een (Engelstalige) uitleg. Als nodig kun je onder de video de Nederlandse ondertiteling aanzetten:

Shockeren en Provoceren

Een andere word salad-techniek is: een ‘out of the blue’ uitspatting van shockerende woorden die jou écht van je stuk brengen. Zo, pats, totaal onverwacht!

Uit het niets krijg je een van-je-stuk-brengende uitspatting van woorden in dreigende toon, als reactie op een normale, goedbedoelde vraag of opmerking. Woorden waar je van schrikt en duizelt. Dit overvalt jou volledig.

Dit doet de narcist bewust om jou te shockeren en te provoceren. Woorden die inhoudelijk een raadsel zijn en die tegelijk een hele nare, onbestemde dreiging uitstralen. Je voelt deze dreiging tot op het bot en je bent geshockeerd en wordt onrustig en bang.

Dat je met logica niets bereikt, voel je nu in elke vezel in je lijf. Hij wordt ineens dreigend onberekenbaar, terwijl je een normale vraag stelde. Hoe je je hiertegen moet weren, weet je ook niet. Niemand is op zoiets voorbereid.

Don’t Play the Game…

Het enige wat jij hiertegen kunt doen, is direct uit de conversatie weglopen en niet meer reageren zodra je merkt dat dit is wat er gebeurt. Helaas is dit niet altijd zo makkelijk als het klinkt… want neem maar aan dat je het lang niet altijd snel genoeg herkent.

Maar zelfs als je dit doet (weglopen uit de conversatie), blijf jij met een onafgeronde puzzel in je hoofd zitten. En bovendien voel je je bijzonder slecht over jezelf. De narcist laat jou tussen de regels door goed voelen dat jij ‘gestoord of gewetenloos’ bezig bent en hem heel slecht behandelt. Ofwel; zodra hij jou in zijn word salad-hamsterrad trekt, ben je ook nog eens de boosdoener waarvan hìj slachtoffer is… (dat vindt hij. En het erge is dat jij nog gaat twijfelen ook!)

Je ervaart behalve de verwarring dus ook een onbestemd, dreigend, onrustig gevoel over de situatie en ook over jezelf. Jij blijft zitten met een open einde dat voelt als een zwart gat en een rotgevoel over jezelf. En dat is wat de narcist wil. Zo heeft hij gewonnen. En hij heeft nergens meer last van.

Dit is Nooit Gebeurd…

Als jij dan nerveus geworden of moedeloos, ‘braaf’ dan maar je mond houdt, kan het zomaar zijn dat hij kort daarop weer poeslief en ‘normaal’ doet. Alsof de hele conversatie nooit heeft plaatsgevonden. Ondertussen draait het hele gesprek jou voor de ogen en hij schakelt vrolijk over op de koetjes en kalfjes.

Of… hij negeert je langdurig met de stiltebehandeling. Dat kan ook. Dan verdien je nog even een schop na, vindt hij. Zijn gedrag is niet te volgen en je zult er nooit iets mee kunnen.

Linksom of rechtsom; het put jou uit en maakt je machteloos. Het bezet al je gedachten omdat je probeert een onmogelijke puzzel op te lossen. Zo kom je steeds minder toe aan je eigen ‘normale’ dingen. Je normale leven.

De Word Salad Puzzel Neemt Beslag van al je Denken

Het gesprek dat je met hem probeerde te voeren, speelt zich daarna dus nog in eindeloze loops verder af in jouw hoofd. Je kunt het niet of lastig loslaten. Je raakt vermoeider, onzekerder en gefrustreerder. Je komt geen steek verder, maar zakt steeds dieper weg in die moerassige draaikolk van dingen die gezegd zijn. Je komt daardoor ook niet meer goed toe aan je dagelijkse taken of andere dingen die jouw aandacht nodig hebben. Je concentratie is weg.

De narcist daarentegen heeft bereikt wat hij wilde en maakt zich nergens meer druk over. Hij lacht stiekem (of openlijk om de vernedering groter te maken) om jouw worsteling. Hij vindt dat heerlijk, die macht. Ook dit is narcistische voeding voor hem; jouw worsteling, je frustratie, je vermoeidheid, je twijfel, het slechte gevoel dat hij jou heeft kunnen bezorgen.

Na zo’n energieverslindend ‘gesprek’ met de narcist verval je dus in een volgend uitputtend gesprek. Namelijk dat wat in je eigen hoofd gaat afspelen. Je zoekt naar logische verklaringen over wat er precies gebeurde en wat er werd bedoeld. Je probeert de woordenbrei op een rijtje te krijgen. Je begint aan jezelf te twijfelen. In je hoofd voer jij het gesprek nog vaak verder door, in een poging uit die dikke word salad-mist te komen. Zo wordt jouw denken, nog dagen na zo’n gesprek, volledig bezet en is er geen ruimte meer voor de normale dingen.

Menselijkheid vs Narcisme

Dit ‘helder willen krijgen’ is heel normaal en menselijk. Je wilt iets begrijpen, je wilt hem begrijpen en je wilt dat hij jou begrijpt. Onopgeloste puzzels blijven in je brein altijd vragen om een oplossing… Maar je zoekt een oplossing die in de wereld met een narcist niet bestaat. Het is verspilde moeite en het trekt jou nog verder in de verslaving van de traumaband. Je wilt die puzzel opgelost krijgen, maar het lukt niet…

Er zit helaas geen logische verklaring achter, behalve dat hij de boel saboteert en jou bewust frustreert. Dit gegeven, dat iemand dit echt bewust doet, kunnen normale volwassenen überhaupt moeilijk geloven… Maar je dealt hier met een ernstige psychiatrische aandoening van een ogenschijnlijk normaal volwassen persoon. Maar wat jij meemaakt is echt. Je bent niet gek en je verzint het niet, ook al kunnen anderen zich hier geen voorstelling van maken.

Word salad-gesprekken, samen met andere manipulatietechnieken, halen dus ook jouw focus en aandacht voor normale dingen weg. Normale dingen zoals je werk, studie, sociale contacten, je hobby’s raken ondergesneeuwd. En het wordt ook steeds moeilijker hier nog de concentratie voor terug te krijgen.

Anderen Zien het Niet…

Je bent in zijn verwrongen kolkende waanzin getrokken. En het feit dat hij vervolgens in de buitenwereld met derden direct weer ‘normale’ conversaties voert, maakt ook nog dat niemand jouw ervaring zal geloven of begrijpen. Dus behalve al die dingen waar je nu mee worstelt, raak je ook nog steeds verder geïsoleerd en vervreemd van je eigen omgeving. Zij zien die waanzin niet en als je dit nog nooit hebt meegemaakt, kun je je er ook niets bij voorstellen.

Dus elke poging die jij doet om een ander te vertellen wat je meemaakt met hem, maakt dat jij niet wordt geloofd of als ‘raar’ wordt gezien. Zij ervaren hem als normaal en redelijk, zelfs liefhebbend, en hebben geen idee van de ‘persoon’ die hij achter de schermen is. Dus waarom zouden ze jou geloven? Zij kunnen zich geen voorstelling maken van wat jij meemaakt.

Zoiets aan derden proberen uit te leggen, maakt nog niet dat die ander daadwerkelijk kan voelen wat jij voelt. Dus is de ‘logische’ en vaak onuitgesproken conclusie in hun hoofd meestal dat er ‘dus’ iets mis moet zijn met jou. Vervolgens voel je steeds meer afstand van die mensen en zo raak jij steeds verder geïsoleerd.

Blameshifting

Terwijl jij redelijke, logische gesprekken probeert te voeren, geeft de narcist jou ook het gevoel dat er met jou iets mis is. En raar genoeg kruipt dit onbehagelijke gevoel daadwerkelijk ook bij jou binnen.

Terwijl je rationeel echt wel weet dat dit onzin is, werkt het onbestemde gevoel dat jij schuldig bent aan iets ‘vaags’, dat jij hem iets ergs aandoet, dat jij irrationeel bent, evengoed diep bij je binnen. Dit komt omdat de narcist ook meester is in projectie en blameshifting.

Ook dit is heel schadelijk, het vergt veel energie en is dodelijk voor je eigenwaarde. De narcist geeft geen centimeter toe. Nooit. Never ever, nooit. Nooit zul jij enige erkenning of begrip krijgen. En hoe meer jij probeert hem tot rede te brengen, hoe erger de word salad, blameshifting en projectie worden.

Doen Narcisten dit Bewust?

Mijn ervaring met verschillende typen narcisten (mannelijk en vrouwelijk) is dat ze die techniek bewust en tegelijk onbewust inzetten. Ja, dat klinkt tegenstrijdig, dat snap ik. Het is ook tegenstrijdig en toch is het zo.

Bewust: omdat narcisten prima tot logische gesprekken in staat zijn en word salad pas inzetten zodra ze voelen dat een gesprek een kant opgaat die hen niet aanstaat. Of als ze aanvoelen dat ze het gesprek niet zullen ‘winnen’. Zolang ze zich hierin niet ‘bedreigd’ voelen, kunnen ze prima logische gesprekken voeren (zolang het hen dient). Dus hiervan zijn ze zich echt bewust (anders zouden ze die shifts niet maken).

Onbewust: omdat ze die manipulatietechnieken al hun leven lang gebruiken en dit een ingeslepen gewoonte is geworden. Bijvoorbeeld zoals je als ervaren automobilist je bewust bent wanneer je moet schakelen naar een andere versnelling… is dit tegelijkertijd al zo bij je ingeslepen dat je automatisch schakelt zonder er al te veel bij na te denken. Naar mijn idee werkt het ook zo bij de meeste narcisten; ze weten dat ze het doen en tegelijk gaat het automatisch.

Voor hen werkt het in ieder geval perfect! Zo hoeven ze nooit ergens verantwoording voor te nemen en krijgen ze wat ze willen: namelijk jou verward, instabiel, onzeker, verdrietig en moe. Uiteindelijk zeg je maar niets meer als je het ergens niet mee eens bent. Zo kunnen ze steeds weer hun gang gaan met steeds minder weerstand.

Op een Rij de Verschillende Manipulatietechnieken die in Word Salad Verweven Zitten

Compleet gebrek aan logica. Doel van de narcist:

• Jou verwarren, frustreren, uitputten en machteloos maken.

Oneindig herhalende ‘gesprek-loops’. Doel:

• Idem; jou uitputten, verwarren, machteloos maken, jou dwingen je ‘over te geven en op te geven’. En voor hemzelf: nergens verantwoording voor hoeven nemen.

Generalisaties (je bent altijd zo…, jij zegt altijd…, jij doet nooit eens…, iedereen zegt dat…). Doel:

• Jou niet zien/erkennen, je waardeloos of dom laten voelen over jezelf.

Projectie en blameshifting (jou beschuldigen van dingen die ze zelf doen of zeggen). Doel:

• Alle verantwoordelijkheid ontlopen en op jou projecteren. Afleidingsmanoeuvre. Het onmogelijk maken hen aan te spreken op fouten/leugens/gedrag etc. Jou in de verdedigingsstand dwingen.

Jou vervreemden van de eigen sociale omgeving. Doel:

• Anderen zullen jou niet begrijpen en ook niet geloven. Zo ben jij de ‘dubieuze’ in hun ogen en niet de narcist.

Ontkenning en gaslighting. Doel:

• Jou te laten twijfelen aan de realiteit.

Wat Kun je Doen als je in een Word Salad Gesprek Verstrikt Raakt?

Het enige wat je kunt doen, is direct het ‘spelletje’ doorzien en niet meespelen. Uit de conversatie stappen en weggaan, geen toegang meer tot je geven. Je oren dichtproppen, hem/haar blokkeren. Niet meedoen en hem geen enkele ‘brandstof’ meer geven voor deze mindfuck.

Of… voor de durfals en gevorderden onder ons: een koekje van eigen deeg teruggeven. Maar alleen kort en krachtig waarna je je direct terugtrekt uit het ‘gesprek’. Kortom: verspil je kostbare tijd en energie er niet aan, want het brengt je niks meer dan frustratie en energieverlies.